Xét cho cùng thì loại sách mà người
Pháp gọi là Culture humaine - ta gọi
là sách Học làm người (Danh từ này do
ông Phạm văn Tươi tạo ra cách đây khoảng 15, 16 năm, nay đã thông dụng 1966) thời
nào cũng có vì thời nào con người cùng thấy cần phải tu thân và tập cách xử
thế. Nhưng ở Âu, Mỹ, mãi tới cuối thế kỷ trước, ở nước ta mãi tới sau thế chiến
vừa rồi nó mới phát triển. Có nhiều nguyên do: giáo dục được truyền bá rộng
hơn, số người có kiến thức phổ thông tăng lên, nên loại sách đó cũng theo trình
độ văn hóa mà phát triển cùng với các loại khác như tiểu thuyết, biên khảo…; nền
giáo dục ở học đường chú trọng tới trí dục hơn là đức dục, nên mọi người thấy
cần phải bổ khuyết nó và loại sách Học
làm người nhằm mục đích thỏa mãn nhu cầu đó; thế kỷ chúng ta tuy còn nhiều
điều bất công, nhưng so với những thế kỷ trước thì những người nghèo có nhiều
cơ hội hơn để tiến lần lên những địa vị cao trong xã hội, miễn là có chút khả
năng, lại chịu kiên nhẫn, và tất nhiên họ tìm đọc loại sách Học làm người để dự bị trên con đường tiến thủ.
--- Trích
Tựa của dịch giả
---