NHỮNG BÀI VIẾT CỦA MỘT CÁI ĐẦU LẠNH VÀ MỘT TRÁI TIM NÓNG
   Tôi không nhớ mình đã quen  nhà báo Phương  Nam tự hồi nào,  nhưng có lẽ là lần  tôi cùng  đoàn  nhà  văn, nhà  báo  đi thực  tế ở núi  Tà Cú, tỉnh  Bình  Thuận cách đây hơn hai chục năm trước. Khi đó Phương Nam là một chàng nhà báo còn trẻ, khỏe mạnh, đẹp trai và say nghề. Nhưng tôi thực  sự chú  ý đến  các bài  viết  của  Phương Nam khi anh đầu quân cho báo Pháp luật Thành phố Hồ Chí Minh, một tờ báo thu hút bạn đọc bởi các bài viết sâu sắc về các vấn  đề pháp  luật  nhưng lại thấm đẫm  tình người và có một chất chuyên nghiệp cao.
  Các bài  viết  của  Phương  Nam cũng  mang những đặc trưng như thế. Anh  là phóng viên  đại diện của báo Pháp  luật  Thành phố  Hồ Chí Minh  ở tỉnh  Bình  Thuận và các tỉnh  trong khu  vực. Và tôi nhận  thấy một  điều, làm  phóng viên  đại  diện  cho báo ở một  tỉnh  nhiều  khi giống  như cả một  tòa  soạn  thu  nhỏ,  vừa  phải  viết  bài, vừa  phụ  trách  mọi  lĩnh  vực,  kiêm  nhiệm cả công  việc bạn  đọc lẫn phát  hành; vừa  là “bộ mặt” của báo Pháp luật  Thành phố Hồ Chí Minh  ở Bình  Thuận, lại vừa  là công  dân  của  địa  phương, phải  làm  tròn  cả hai  trách nhiệm, không thể bên  trọng bên  khinh, cũng  phải  gặp nhiều  chuyện gay  cấn,  nhiều  chuyện dở khóc  dở cười, mà nhiều khi không viết không được, cho dù đó là vấn đề “tế nhị” ngay địa phương mình sinh sống.  Mà tỉnh Bình Thuận thì có rất  nhiều  báo trung ương  mở văn  phòng thường trú hoặc có phóng viên đại diện, hầu như trong tỉnh có chuyện gì hôm sau đều xuất hiện tin tức trên các bào đài trung ương và các báo mạng trong nước. Làm phóng viên  trên  một  địa bàn  như thế không thể không cứng cựa. Và Phương  Nam là một  phóng viên chịu được những áp lực như thế.
   Tôi nhớ có lần một  chiếc máy bay  trực thăng quân sự bị tai nạn ở đảo Phú Quý, anh là phóng viên đầu tiên đưa tin ảnh và các báo khác theo sau. Tôi cũng nhớ anh là người  rất  bền bỉ theo  dõi sát sao với đầy  lương  tâm và trách nhiệm vụ người tù thế kỷ Huỳnh Văn Nén. Hay những vụ đình đám trên địa bàn tỉnh như vụ voi về Tánh Linh, vụ em bé thừa hưởng gia tài triệu đô, vụ đi tìm kho báu trên núi Tàu, núi Ông…
  Đọc bài của Phương Nam có thể thấy hầu hết các bài, các đề tài đều mang dấu ấn thể loại ký sự pháp đình, đềumang yếu tố đấu tranh pháp lý vì anh là phóng viên báo pháp  luật. Đó là các bài liên quan  đến các vụ án, các vụ xét xử, kiện cáo, tranh chấp, ly hôn, bồi thường... nhưng anh không viết thuần túy như một bài nội chính, mà bạn đọc bắt  gặp  trong bài viết  của anh  những yếu  tố nhân văn,  những chi tiết quan  sát tinh tế, những cái nhìn đầy thương cảm.  Đó là các bài:  Hãy  sòng  phẳng với dân, Đám cưới người tù oan, Ám ảnh một phiên tòa lưu động, Nước mắt  mẹ chồng,  nước mắt  nàng dâu…
   Hay  ở một  mảng đề tài  khác,  bài viết  của anh  hơi ly kỳ, có nhiều  góc nhìn  lạ, độc đáo, có thể là chuyện hy hữu, có thể là chuyện đầy  gay  cấn mà  người  đọc bị lôi cuốn  từ đầu  đến  cuối  (như  chuyện cậu  bé thừa  hưởng triệu  đô, chuyện thần  bài, chuyện người tìm  kho báu...) Anh  là phóng viên  địa bàn  nhưng không bị gò bó ràng buộc  bởi tính  địa  phương, bài  viết  của  anh  mang cái nhìn  khái quát  cao hơn, đó là những bài chung  về quản lý, về chống  tiêu cực trong giao thông, về chống  tệ nạn xã hội... (như  các bài về biển  số xe đỏ dỏm,  bài về nạn cò, bảo kê, chạy chọt, ăn hối lộ...). Những đề tài dễ đụng chạm, những đề tài mà  đọc xong  nhiều  người  có thể ái ngại  cho tác giả vì tính  trung thực đôi khi đối đầu  trực diện ấy. Nhưng tôi đọc xong lại thấy và luôn phục anh ở chỗ anh dám  viết, dám  chịu trách  nhiệm và dám  nói cả nỗi lòng mình, bởi anh  luôn viết bằng  trái  tim  nóng  và cái đầu lạnh. Đã có những lần anh bị đe dọa và bị hành hung. Nhưng ngay sau đó tôi lại được đọc tiếp những bài báo cương trực không kém  của anh.  Và thật  cảm  động, trên  Facebook, tôi đã đọc được những chia sẻ thật  cảm động  và ngọt  ngào  của người  bạn  đời của anh,  chị viết với tất  cả niềm  tự hào  và  yêu  thương vì có một  người chồng  làm báo bản lĩnh, yêu nghề như thế. Khi đó tôi đã đăng  lại bài viết của chị trên  Tạp chí Nghề  báo của Hội Nhà  báo Thành phố Hồ Chí Minh  mà  tôi đang  là Tổng Biên tập.
   Bây giờ cầm tập bản thảo của nhà báo Phương Nam trên  tay,  tôi thấy như đang  xem  lại những thước phim quay chậm  về những kỷ  niệm  của  cả một  quãng thời gian  dài gắn bó với anh,  với mảnh đất Bình Thuận đầy nắng gió và luôn sôi động  các đề tài báo chí... Tôi chắc rằng bạn đọc và đồng  nghiệp cũng sẽ đón nhận  và chia sẻ với anh  về tình  yêu  nghề  nghiêp và trách  nhiệm với tờ báo của anh,  với quê hương  của anh,  thông qua  tập sách nhỏ này.

Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân