Nghiên cứu khoa học nói chung và nghiên cứu khoa học giáo dục nói riêng là một hoạt động xã hội nhằm phát triển khoa học và giải quyết những vấn đề của thực tiễn và đáp ứng nhu cầu nhận thức. Nó là một hệ thống các hoạt động dựa trên các quan điểm và phương pháp luận nghiên cứu cụ thể. Vì vậy, nghiên cứu khoa học là hoạt động trí tuệ phức tạp, có tính sáng tạo cao. Muốn nghiên cứu khoa học có hiệu quả phải có phương pháp. 

Nhằm đáp ứng nhu cầu học tập môn Phương pháp luận nghiên cứu khoa học giáo dục, thực hiện luận văn tốt nghiệp và hoạt động nghiên cứu sau này của học viên cao học ngành Giáo dục học, tác giả đã dựa trên cơ sở giáo trình của tác giả xuất bản năm 2012 và quá trình giảng dạy học viên cao học ngành Giáo dục học từ năm 2005 để hoàn thiện giáo trình này.