Cuốn sách gồm hai phần:
Phần 1: Khoa học và
Giáo dục, và Phần 2: Du ký. Phần 1, “Khoa học và Giáo dục” có 14 tiểu đề,
bàn về những tệ nạn trong nghiên cứu khoa học nói chung, những bất cập
trong nghiên cứu và giáo dục tại Việt Nam nói riêng và vài bài tạp bút về
khoa học, ngôn ngữ.
Ngoài ra, trong Phần 1
này, Tiến sĩ Trương Văn Tân dành 4 tiểu đề để tập trung luận bàn
những cuốn sách của các học giả, chẳng hạn như cuốn “The quantum and
the lotus” (Lượng tử và hoa sen) của hai nhà khoa học Matthieu Ricard
& Trịnh Xuân Thuận.
Trong cuốn sách này,
quan hệ giữa Khoa học và Phật giáo được bàn luận biện chứng. Tuy
nhiên, tác giả Trương Văn Tân vẫn cho rằng những luận cứ của hai nhà
khoa học danh tiếng này chứng minh Khoa học hay Phật giáo đã lý giải sự
ra đời, phát triển của vũ trụ và xã hộI loài người, chưa đủ thuyết
phục. Hoặc như cuốn “The 5th miracle” (Phép mầu thứ 5) của giáo sư Paul
Davies trong nỗ lực truy tìm nguồn gốc và ý nghĩa của “sự sống”.
Có hay không phép mầu
của Thượng Đế? Nếu nguồn gốc của sự sống không phải từ phép mầu
của Thượng Đế thì nguồn gốc này hẳn chứa nhiều việc rất kỳ
bí.
Phần 2, “Du ký”: có 12
tiểu đề. Tác giả Trương Văn Tân viết du ký không theo kiểu “cưỡi ngựa
xem hoa” mà tập trung khai thác và phân tích đặc trưng văn hóa, lịch sử
“vùng miền” để lại dấu ấn sâu đậm trong tâm trí của mình.
Nhờ tác giả Trương
Văn Tân, ta sẽ được biết những tư liệu về sự phát triển của
Singapore “từ thế giới thứ ba vươn lên thứ nhất”, sự thật “phong
trần” của cư dân miền Viễn Tây Australia, lịch sử duy tân và văn hóa
đầy tự hào của nước Nhật, bề dày của nền văn minh Trung Hoa, xứ Ý
lãng mạn và nét đẹp hiền hòa của đất nước triệu voi...