Lữ Trọng Quí ngoại tình với cô Lý Tố Nga là vợ thầy thông Xuân. Tố Nga vì chồng đàng điếm hắt hủi nên cô đơn, phải sa ngã nhưng sau hối hận quá, tự tử. Mối tình của Lý Trọng Quý  không chỉ hại Tố Nga mà còn hại gia đình em trai Tố Nga là Lý Chánh Tâm, Chánh Tâm có vợ là Thái Cẩm Vân sinh được đứa con là Lý Chánh Hội. Cẩm Vân cảm thông mối tình của chị chồng, muốn che chở cho nữa, nên bằng lòng để Trọng Quí viết thơ cho Tố Nga đề tên mình mà gởi. Một bức thơ tai hại ấy rơi vào tay Chánh Tâm, Chánh Tâm nghi vợ lấy trai, nghi thằng Hội là con hoang mới đem con cho một thằng ăn trộm đương đêm ẵm đi. Sau Chánh Tâm gặp Trọng Quý biết rõ sự thật, lại bị vợ trở lại dày vò, nên hối hận đến gần thành mất trí. Thằng Hội bơ vơ lưu lạc. Nhưng sau con gặp cha, vợ cũng hòa với chồng. Câu chuyện tâm lý xã hội với những mối quan hệ đan chéo nhau. Tình chồng nghĩa vợ lúc đằm thắm quấn quít, lúc lạnh lùng bạc bẽo, có ghen tuông, trả hận. Nhưng cuối cùng, cái tình cái nghĩa vẫn thuyết phục được lương tri con người, mở cửa để người lầm lỗi quay về.

Tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh không chỉ bàn đến hiện thực xã hội mà còn khai thác những đề tài thuộc phạm vi đời sống gia đình. Xã hội Việt Nam vào những năm đầu thế kỉ XX đang chuyển mình một cách dữ dội để bước sang một thời kỳ mới. Thế nhưng ảnh hưởng của phong kiến vẫn còn rất nặng nề. Văn hoá phương Tây ồ ạt tràn vào, khiến cho con người cảm thấy bị choáng ngộp trước cái mới. Bám lấy cái cũ của phong kiến hay đi theo cái mới của phương Tây, đó là vấn đề bức thiết của thời đại. Là một trí thức tân học, Hồ Biểu Chánh có tư tưởng dung hoà cũ – mới. Theo ông cái cũ và cái mới đều có hay dở riêng, điều cần thiết là phải biết chọn lọc những mặt tích cực của nó để phát huy trong cuộc sống. Quan niệm đó đã chi phối thế giới quan của tác giả. Bức tranh hiện thực về những sinh hoạt quan hệ, trong các gia đình người dân Nam bộ lúc bấy giờ vừa giúp chúng ta hiểu rõ hơn điều nói trên, vừa chứng minh cho tính chất đa dạng, cụ thể trong việc phản ánh hiện thực của tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh.